ΕΝΗΓΜΑ

Από τα αποτελέσματα της πρώτης φάσης εφαρμογής της μελέτης του προγράμματος «ΕΝΗΓΜΑ» διαπιστώθηκε σημαντικό έλλειμα πληροφόρησης των επαγγελματιών υγείας στην Ελλάδα σε θέματα επιπτώσεων της ακτινοβολίας στην υγεία. Ειδικότερα, ο συνδυασμός περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου για μελέτη, απουσίας άμεσα διαθέσιμης έγκυρης επιστημονικής πληροφορίας και αυξημένης ευαισθητοποίησης του γενικού κοινού, που σπεύδει να απευθυνθεί στον ιατρό ζητώντας αγωνιωδώς να πληροφορηθεί την αλήθεια απέναντι στις δεκάδες πληροφορίες που κατακλύζουν τα μέσα ενημέρωσης, οδηγεί σε αφόρητη πίεση στους ιατρούς, ιδίως μάλιστα σε όσους έρχονται σε καθημερινή επικοινωνία με νέο πληθυσμό (παιδίατροι, παθολόγοι, γενικοί ιατροί). Στα πλαίσια αυτού του αδιεξόδου, συχνή καταφυγή είναι η επίκληση ευθυνών τρίτων (π.χ. «για τις κεραίες ευθύνονται οι δήμοι, να απευθυνθείτε για τις απορίες ή τα παράπονά σας εκεί», «τις άδειες της δίνουν οι νομαρχίες και το Υπουργείο, εκείνοι θα πρέπει να απολογηθούν») ή η υιοθέτηση αμυντικής στάσης, όπου προτείνεται η αποφυγή χρήσης κινητού όχι λόγω αποδεδειγμένου κινδύνου για την υγεία, αλλά λόγω προφύλαξης απένανται στο θεωρούμενο ως ιδιαίτερα πιθανό ενδεχόμενο κάτι τέτοιο να τεκμηριωθεί στο μέλλον. Προκειμένου να διερευνηθεί η σημασία της ηλικίας και του φαινομένου γενεάς σε αυτή τη στάση – θέση ζωής, επιχειρήθηκε η αποτίμηση των αντιλήψεων μιας κλειστής ομάδας εθελοντών φοιτητών (focus group) 8ου εξαμήνου της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.

 

Οι συμμετέχοντες επιλέχθηκαν με βάση ανοικτή πρόκληση για συμμετοχή σε εκπαιδευτικό σεμινάριο για επίκαιρα θέματα πρόληψης, γενικής ιατρικής και δημόσιας υγείας, χωρίς να αναφέρεται ειδικά η σχέση κινητού τηλεφώνου και υγείας στην ανακοίνωση-πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ώστε να μην υπάρχει σφάλμα επιλογής-προκατάληψης (selection bias). Για τη συγκρότηση τηρήθηκε η αρχή της προτεραιότητας (first come-first serve basis), ώστε τελικά η ομάδα συμπεριέλαβε 10 άνδρες και 10 γυναίκες. Οι συναντήσεις διάρκειας 9 ωρών έγιναν υπό το συντονισμό του υπευθύνου εκπαιδευτή και αναφέρθηκαν σε διάφορα επίκαιρα θέματα, όπως π.χ. εμβολιασμούς, ιατρική δεοντολογία, παροχή πρώτων βοηθειών, χρήση και κατάχρηση της ιατρικής τεχνολογίας, μεταξύ δε αυτών και στον προβληματισμό (δικαιολογημένο ή μη) των γονέων για τη χρήση ή μη κινητού τηλεφώνου στην παιδική – εφηβική ηλικία. Από τους συμμετέχοντες ζητήθηκε να τοποθετηθούν ελεύθερα πάνω στο θέμα, στη συνέχεια δόθηκε χρόνος για αναζήτηση πηγών στο διαδίκτυο ή τη βιβλιογραφία, συζήτηση με ειδικούς ή άλλους συναδέλφους και στο τέλος οι επιμέρους εργασίες αναγνώστηκαν μέσα στην ομάδα και επιδιώχθηκε με συζήτηση επί των παρατηρούμενων θέσεων συμφωνίας να καταλήξει η ομάδα σε μια κοινά αποδεκτή προσέγγιση (μεθοδολογία βαθμιαίας σύγκλεισης – παραλλαγή τεχνικής εξασφάλισης συναίνεσης κατά Delphi).